Nhà thờ Phát Diệm được xây dựng năm 1891 với những bức tường được làm hoàn toàn bằng đá, do đó, nó cũng được gọi với cái tên thân thuộc là “Nhà thờ đá”.
Nhà thờ Phát Diệm nằm ở huyện Kim Sơn tỉnh Ninh Bình, cách Hà Nội khoảng 120 km về hướng Nam. Điểm đặc biệt của nhà thờ này là ở chỗ dù là một trong những nhà thờ Công giáo nổi tiếng nhất nước ta song nhà thờ Đá Phát Diệm lại mang một lối kiến trúc hệt như những ngôi chùa truyền thống của người Việt.
Toàn cảnh nhà thờ đá Phát Diệm
Quần thể nhà thờ Phát Diệm gồm 1 Nhà thờ lớn và 5 nhà thờ nhỏ (trong đó có một nhà thờ được xây dựng bằng đá tự nhiên, được gọi là nhà thờ đá), Phương Đình (nhà chuông), Ao Hồ và 3 hang đá nhân tạo.
Từ Cổng chính đi vào, du khách sẽ nhìn thấy Ao Hồ – một hồ nước hình chữ nhật, rộng khoảng 4 ha, được kè đá xung quanh nằm trực diện với con đường từ thị trấn Phát Diệm dẫn vào nhà thờ. Giữa hồ là một hòn đảo trên đó có bức tượng Chúa.
Phương Đình
Qua sân nhà thờ, du khách có thể bắt đầu chuyến thăm Phương Đình – một kiệt tác của quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm cao 25m, rộng 17m, dài 24m gồm ba tầng được xây dựng bằng đá phiến, lớn nhất là tầng dưới cùng được xây dựng bằng đá xanh. Trên 4 đỉnh tháp có 4 pho tượng tượng bốn vị Thánh Sử, mà từ đường nét, tư thế đến đường mây nếp áo khiến ta dễ lầm với các pho tượng trong các đền chùa Việt Nam.
Một ô cửa đá nhìn từ bên trong Phương Đình
Nhà thờ lớn được xây dựng từ năm 1891, nay là nhà thờ Chính tòa của vị Giám mục Phát Diệm. Nhà thờ lớn dài 74m, rộng 21m, cao 15m, có bốn mái và có năm lối vào dưới các vòm đá được chạm trổ. Mặt trước và hai bên nhà thờ được chạm trổ các loài hoa đặc trưng của bốn mùa làm cho bàn thờ như được phủ một chiếc khăn màu thạch sáng. Hai phía bên nhà thờ có bốn nhà thờ nhỏ được kiến trúc theo một phong cách riêng.
Nhà thờ lớn
Khung cảnh bên trong Nhà thờ Lớn
Nhà thờ đá được khởi công xây dựng từ năm 1883. Tất cả mọi thứ trong nhà thờ này đều được làm bằng đá tự nhiên, từ nền, tường, cột tới chấn song cửa… Phía trong được chạm nhiều bức phù điêu đẹp, đặc biệt là bức chạm tứ quý: tùng, mai, cúc, trúc, tượng trưng cho thời tiết và vẻ đẹp riêng của bốn mùa trong một năm; ngoài ra còn có những đường nét khắc họa những con vật như sư tử, phượng hoàng sống động lạ thường.
Nhà thờ đá
Những hoa văn, họa tiết được chạm, khắc trong nhà thờ đá Phát Diệm
rất đẹp mắt và tinh xảo
Các hang đá nhân tạo nằm ở phía Bắc quần thể nhà thờ Phát Diệm. Có 3 hang đá cách nhau khoảng 100m được tạo nên bởi những khối đá lớn nhỏ khác nhau mà vẫn giữ nguyên dáng vẻ tự nhiên vốn có. Trong các hang đá này, hang Lộ Ðức được cho là đẹp nhất.
Hang đá phía sau nhà thờ
Nhà nguyện nhỏ
(Writer : Tâm Nguyên)